hoe doe je dat: een boek opbouwen

Ellen en ik gaan elke week samen op schrijfavontuur. Wat we allemaal meemaken, schrijven wij in een soort briefwisseling naar elkaar. Deze keer vertelt Ellen over het opbouwen van een boek.

Brief 35 – 18 februari 2020

Ha Sandy,

Leuk om weer te brainstormen over een nieuw onderwerp. Een onderwerp waar vele (beginnende) schrijvers mee worstelen en bezig zijn. Het is immers de basis van je verhaal.
Fijn trouwens, dat mijn onderwerpen om over te bloggen bij jou voor nieuwe inspiratie hebben gezorgd. Ik ben intussen al een paar blogs verder en heb deze onderwerpen hierin meegenomen. Toch prettig om input vanuit de lezer te krijgen, haha.

VEEL LEESERVARING IS BELANGRIJK VOOR EEN SCHRIJVER

Ik herkende precies wat je schreef in je brief: ook ik dacht bij het schrijven van mijn eerste boek totaal niet na over de opbouw van mijn boek. Ik begon gewoon met schrijven en zag wel waar het schip strandde. Op goed geluk. Natuurlijk was er een heleboel ‘fout’ aan mijn eerste poging. Alhoewel, wat is ‘fout’.

Al zijn er regels voor schrijven, dat wil niet zeggen dat je je daaraan hoeft te houden. Dichterlijke vrijheid, zeg maar.
Ik ben erg eigenwijs en doe dingen graag op mijn manier. Toch zag ik in dat het beter was om een bepaalde structuur in mijn verhaal te gaan aanbrengen.

HET VERHAAL IN RECHTE LIJN NAAR DE EINDSTREEP

In fictieverhalen is het van belang dat er een degelijke opbouw inzit. Het zou raar zijn, wanneer het verhaal zo door elkaar liep, dat het voor de lezer niet meer te volgen is. Ook hiervoor geldt; je mag best afwijken van gebaande paden, maar het moet wel te volgen zijn. Als een lezer de verhaallijn niet snapt, haakt ie af en geef ‘m eens ongelijk. Ik doe het zelf ook, als een verhaal niet te begrijpen is, stop ik ermee.

Een verhaal dat van A naar Z gaat, zonder obstakels is een saai verhaal. Het lijkt dan meer op een en toen, en toen verhaal. Simpel met veel opsommingen. Niet leuk om te lezen. Denk aan de opstellen van kinderen op de basisschool. Ik las het vaak bij het schrijven van een opstel over de vakantie. Het woordje ‘toen’ kwam zo vaak voor, dat het bijna lachwekkend was. Je kunt het de kinderen niet kwalijk nemen, omdat ze niet weten hoe een verhaal wordt opgebouwd.

GEBRUIK VAN FLASHBACKS OF EEN ANDERE VOLGORDE

In het verhaal dat ik nu aan het schrijven ben, lopen twee tijden door elkaar. Ik maak dus regelmatig gebruik van flashbacks. Je hebt gelijk als je schrijft dat het een behoorlijk ingewikkeld karwei is om dit geloofwaardig te maken. Ik moet dan ook flink gaan schaven als het straks helemaal klaar is.

In verhalen waarbij de tijd niet zo van belang is, maakt het inderdaad niet veel uit of je rechtstreeks naar de finish gaat. Voorspelbaarheid kan soms ook heel fijn zijn, omdat je weet dat het uiteindelijk goed afloopt en daar ook naar verlangt. In mijn puberteit heb ik tientallen Bouquetreeks-boekjes gelezen. Ik smulde ervan. Meisje ontmoet jongen, ze worden verliefd, er is een conflict en het dreigt mis te gaan, maar aan het einde komt alles goed. Zwijmel de zwijmel.

MIJN LIEVELINGSOPBOUW

Goede vraag: wat is mijn lievelingsopbouw? Ik heb daar niet echt over nagedacht, merk ik nu. Ik begin meestal met schrijven, weet zo’n beetje waar ik naartoe wil en de rest gebeurt ‘vanzelf’. In mijn autobiografie is er een chronologische opbouw, in mijn manuscript over de magiër lopen verschillende tijden door elkaar, in mijn moordverhaal is het een verhaal met flashbacks en zo zijn er verschillende opbouwen in verschillende verhalen.

Het is ook afhankelijk van het verhaal dat ik schrijf. Ik schrijf in allerlei genres en daardoor kan ik ook wisselen met opbouw. Juist dat maakt het voor mij spannend en uitdagend. Ik heb gemerkt dat ik niet houd van voorspelbaarheid, omdat ik nogal eens uitgekeken ben op iets. Maar dat heeft meer met mijn ongedurige aard te maken, haha.

BEGINNERSFOUTEN

Net als jij heb ik zeker te maken met beginnersfouten. Ik vind het ook moeilijk om mezelf als ‘ervaren’ schrijver te zien, want dat ben ik nog lang niet. Ik heb natuurlijk in die paar jaar tijd een heleboel geleerd, maar er is nog steeds veel te leren.

Schrijven blijft een continue ontwikkeling. Ik denk niet dat je als schrijver, maar ook in ieder ander beroep of in je privéleven, ooit bent uitgeleerd. Als je jezelf niet meer uitdaagt, sta je stil in je ontwikkeling en dat lijkt mij niet gezond.

Nu ik bijvoorbeeld mijn manuscript teruglees, zie ik pas hoeveel dingen er niet goed gingen. Dat betekent alleen maar dat ik gegroeid ben. Mooi om te zien.

AANDACHTSPUNTEN

Ik heb wel gemerkt dat ik in een lang verhaal soms moeite heb om het verhaal uit te smeren over een langere periode. Alles gebeurt vaak in een paar dagen tijd. Daar moet ik zeker aan werken. Mijn verhalen moeten in die zin nog wat meer volwassen worden, rijpen. Dat geeft niet, het is goed om te weten waarop je moet letten tijdens het schrijven.

Dit waren de antwoorden op jouw vragen. Ook hierover is genoeg gespreksstof. Ik ben dan ook benieuwd naar jouw volgende brief.

Tot snel.

Liefs, Ellen

Wil je weten wie Ellen is? Ellen Kusters heeft haar eigen website: Ellens schrijfavonturen. Daar kun je nog meer enthousiaste verhalen vinden. Ga maar snel kijken!

Deze brief is onderdeel van een briefwisseling. De andere brieven vind je hier op de website.

Volg je mij al via Facebook, Instagram en Twitter?

Dit artikel bevat één of meerdere affiliate links.

Foto: foto van Ellen Kusters

Delen is lief!

Je houd misschien ook van..

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.