Ellen en ik gaan elke week samen op schrijfavontuur. Wat we allemaal meemaken, schrijven wij in een soort briefwisseling naar elkaar. Deze keer vertel ik over de opbouw van een boek.
Brief 34 – 11 februari 2020
Hoi Ellen,
Wat was het weer leuk om jouw brief te lezen! En wat een bruikbare onderwerpen heb je hierin genoemd. De ideeën begonnen bij mij al gelijk te borrelen, hihi. Voor vandaag wilde ik eigenlijk weer eens een nieuw onderwerp aanboren: de opbouw van een boek.
De opbouw van een boek
Als je een boek of verhaal gaat schrijven zijn er natuurlijk een heel aantal dingen waar je van tevoren goed over na moet denken. Eén van die dingen is: de opbouw. Dat is iets waar ik in het begin niet zo bij stil stond, maar wat natuurlijk erg logisch is. Hoeveel boeken had ik al gelezen voordat ik zelf begon te schrijven? Véél! Uit eigen leeservaring weet ik dat elk verhaal anders in elkaar zit. Dus waarom heb ik daar zelf niet over nagedacht toen ik ging schrijven. Ik denk dat het antwoord heel simpel is: ik was nog maar een beginner. Alhoewel ik mij nog vaak een beginner voel, durf ik ook te zeggen dat ik dat allang niet meer ben. Als je 100.000 tot 150.000 woorden verder bent en drie manuscripten rijker, dan mag je jezelf al een klein beetje ervaren noemen, toch?
Het belang van de opbouw van een boek
Mijn eigen leeservaring is dat de opbouw van een boek erg belangrijk is voor het verhaal zelf. Een verhaal wat chronologisch vertelt wordt, ervaar je toch anders dan een verhaal met allemaal flashbacks. Niet alleen de tijd is van belang, maar ook de opbouw van de spanning. Is het één lange rechte weg richting de finish? Of is er een stukje voor het einde al een grote wending, waardoor alles mis lijkt te gaan? Maar uiteindelijk komt het allemaal goed – of niet natuurlijk ? .
Opbouw per genre
Ik denk dat de opbouw van een verhaal ook verschillend is, door het genre waarin het geschreven wordt. Denk maar aan die thriller, waarbij de held veilig is, maar de moordenaar toch nog niet dood blijkt te zijn en nog een aanval doet. Het gaat nog even mis. Een goede schrijver laat je tegen het einde twijfelen of dit niet zo’n verhaal is, waarbij de hoofdpersoon misschien wél doodgaat.
Of die chicklit, waarbij de hoofdpersonages eindelijk bij elkaar zijn, maar waarbij er toch altijd iets gebeurt wat ze uit elkaar drijft, voordat het weer goed komt. Zo’n laatste hobbel die nog even overwonnen moet worden. Zeker bij dit genre is het een stukje voorspelbaarheid, omdat je al vrij snel in het verhaal weet wie er bij elkaar eindigen. Chicklit is dan ook een genre waarbij voorspelbaarheid minder erg is.
Opbouw in tijd
Het verhaal kan op verschillende manieren verteld worden. Veel verhalen spelen zich af in het heden, met af en toe een terugblik om een situatie duidelijker te maken of uit te leggen. Ook zijn er verhalen die grote sprongen maken door de tijd. Of verhalen waarbij hele hoofdstukken in een andere tijd afspelen en soms krijg je dan een verhaal in een verhaal. Als ik bijvoorbeeld kijk naar de reeks van de Zeven Zussen. Hierin volg je de hoofdpersoon, maar in de stukken die zich in een andere tijd afspelen volg je een nieuw personage. Het is een heel andere manier van vertellen.
Een voorkeur hebben voor een opbouw
Heb jij een voorkeur voor de opbouw van een verhaal? Zelf merk ik dat ik niet zozeer een echte voorkeur heb, maar dat ik in het begin wel een bepaalde opbouw hanteerde – namelijk die van rechtstreeks naar de finish. Dat heeft denk ik met een paar dingen te maken.
Ten eerste: met het feit dat ik voor kinderen schrijf. Daarvoor moet je het niet onnodig ingewikkeld maken. Ik maak dus bewust gebruik van enkele flashbacks en niet grote hoofdstukken die zich in een andere tijd afspelen. Alhoewel ik moet zeggen dat ik hier tijdens het schrijven van het laatste manuscript wel mee gespeeld heb, maar dan weer op een andere manier.
Ten tweede: met het feit dat ik toch nog wel een beetje die beginner ben. Ik ben nog niet handig genoeg met het schrijven in grotere tijdsprongen. Het schrijven van een flashback lukt mij prima, mijn schrijfjuf was daar enorm complimenteus over – glim, glim – maar nu die grotere tijdsprongen nog. Maar daarbij denk ik ook dat je het gewoon moet proberen. Als je het niet probeert, weet je ook niet of je het kan. Er is maar één manier op daar achter te komen.
Leren door het lezen van boeken
Inmiddels weet ik ook dat je heel veel kan leren door het lezen van andermans verhalen. We hoeven dat wiel helemaal niet opnieuw uit te vinden. Gewoon veel blijven lezen. Als we tijdens het lezen ontdekken dat iets heel goed werkt wat betreft de opbouw, dan moeten we dat goed onthouden, ergens noteren desnoods. Maar ook het tegenovergestelde. Dingen die totaal niet werken, waarvan je als lezer denk: wat heeft de schrijver hier nou gedaan, die dingen moet je ook onthouden. Die fouten wil je zelf natuurlijk niet maken.
Jouw opbouw in je verhalen
Ik vroeg het net ook al een beetje. Hoe doe jij dat eigenlijk? Maak jij gebruik van flashbacks of durf jij die grote tijdsprongen al aan? Past dat bij jouw verhaal of juist niet? Het moet natuurlijk wel bij het verhaal passen. En de opbouw van de spanning? Herken jij jezelf in mijn beginnersfout van rechttoe rechtaan? Misschien ben ik wel de enige, haha!
Tot zover mijn brief over de opbouw van een verhaal of boek. Ik ben benieuwd naar jouw antwoord en waar jij over gaat vertellen.
Tot snel weer!
Liefs, Sandy
Wil je weten wie Ellen is? Ellen Kusters heeft haar eigen website: Ellens schrijfavonturen. Daar kun je nog meer enthousiaste verhalen vinden. Ga maar snel kijken!
Deze brief is onderdeel van een briefwisseling. De andere brieven vind je hier op de website.
Volg je mij al via Facebook, Instagram en Twitter?
Dit artikel bevat één of meerdere affiliate links.
Foto: eigen foto
Delen is lief!
